در شهر قم دو امام زاده به نام جعفر مدفون مي باشند.



1 - در خيابان امام زاده ابراهيم



2 - در جاده كاشان نزديك قبرستان بقيع و مسجد جمكران



1 - امام زاده جعفر موسوي



مرحوم ناصر الشريعة مي نويسد: نزديك شاه ابراهيم به مسافتي جزئي بالاتر از آن بقعه اي واقع است و گنبدي متوسط از كاشي دارد كه كاشي آن ريخته و همچنين كتيبه بقعه ريخته و محو شده و ظاهراً از اولاد موسي بن جعفر عليه السلام است(1)



مرحوم فيض مي نويسد: «مدفون در اين گنبد شخصيت برجسته و مورد احترام و تعظيمي به نام سيد جعفر موسوي است. كه به نصّ كتيبه قديمي كه بر روي كاشي هاي قرن هفتم يعني همزمان با بنيان بقعه نوشته شده است به عزّ شهادت نائل آمده است».(2)



در معرفي ابو المعالي اسماعيل (سيد سربخش) بيان گرديد كه در يورش سپاه مغول به قم دو تن از سادات و نقيب هاي بزرگوار قم به شهادت رسيدند. يكي از آن دو امام زاده جعفر موسوي بود.



سلسله نسب



در ميان علماي انساب درباره سلسله نسب وي اختلاف است.



ناصر الشريعة سه احتمال ذكر كرده است. او مي نويسد: «نسب اواز اين قرار است: جعفر الدّقاق بن محمّد بن احمد بن هارون بنموسي بن جعفر عليه السلام و بنا بر احتمالي: جعفر بن علي بن حمزة بن احمد بن محمد بن اسماعيل بن محمد بن عبدالله الباهر بن امامزين العابدين عليه السلام، و احتمال مي رود: جعفر بن حسين بنعلي بن محمّد بن امام جعفر صادق عليه السلام باشد از موقوفاتش قطعه زمين واقع در مزرعه براودستان و قطعه زمين واقع در مزرعه مزديجان است».(3)



صاحب «انوار المشعشعين» نوشته است: «احتمال مي رود شاه زاده اي كه در قم معروف و مشهور و مدفن او در خارج شهر قم در اراضي «هنديجان» است و از شهر تا بقعه او قريب ربع فرسنگ(4) راه باشد جناب امام زاده جليل يعني جعفر اشعري بن الحسين كه پدر شاه زاده محمّد جمال بن علي بن محمد ديباج بن امام جعفر الصادق عليه السلام باشد و يا اين كه محتمل است جناب شاه زاده جعفر دقّاق بن محمّد بن احمد بن هارون بن امام موسي كاظم عليه السلام بوده باشد».(5) مرحوم فيض مي نويسد: آنچه كه بعضي از مؤلفين در تعيين نسب شاه زاده جعفر نوشته اند، ناشي از قلّت تتبّع مي باشد. زيرا اولاً: امام زاده هايي كه به نام جعفر در قم و اطراف آن وجود دارند زياد است.



ثانياً: جعفر دقّاق كشته نشده بلكه به طور طبيعي از دنيا رفته، ولي مدفون در بقعه مورد نظر به عنوان شهيد شناخته شده است.



و ثالثاً: جعفر دقّاق نقيب نبود. و مدفون در اين بقعه جزء نقباء شمرده شده است.(6)



با اين وجود: در اين گنبد همان گونه كه مرحوم فيض(7) بيان نموده: سيد جليل شاه جعفر موسوي است كه از نقبا و شرفاي علويه در اواخر قرن ششم و اوائل قرن هفتم بوده است. كه شجره نامه اش در دسترس نمي باشد. وي در يورش سپاه مغول به قم در سال 617 ه . ق در حادثه قتل عام مردم قم به شهادت رسيده است 50 سال پس از وقوع حادثه قتل وي در سال 667 ه . ق بقعه اي مجلل بر مزار وي بنا نهادند.



گنبد و بارگاه



بقعه امام زاده جعفر موسوي (شهيد) كمي بالاتر از بقعه امام زاده ابراهيم است و داراي سه درب ورودي به بقعه مي باشد كه يكي از آن ها مقابل خيابان امام زاده ابراهيم و با چند پلّه كه متصل به راهرو بزرگي كه به حسينيه نيز راه دارد و از آن به داخل روضه مقدسه وارد مي شوند. و يكي از درب ها در طرف شمال بقعه و درب ديگر در ابتداي كوچه هشت متري واقع است و هر دو در به صحن بزرگ و مشجّر متصل مي شود. در وسط اين صحن حوض بسيار بزرگ نمايان است. در اطراف اين صحن رواق و حجراتي بنا نموده اند كه براي برپايي مراسم و اسكان زوّار مورد استفاده قرار مي گيرند.



در وسط اين بقعه روضه مطهّر امام زاده وجود دارد. كه ديوار آن تماماً با سنگ مرمر پوشيده شده و ضريح منوّر شاه زاده جعفر نقره اي و مطلّا مي باشد. روي سنگ قبر مطهر نوشته شده: «بسم الله الرحمن الرحيم، اين مرقد مطهّر مدفن سيد جليل القدر و شريف حضرت جعفر بن موسي بن جعفر بن محمّد بن علي بن حسين بن علي بن ابي طالب [عليه السلام است ]كه در تاريخ 617 هجري به عزّ شهادت نائل گرديده است.



سازندگان ضريح مطهّر آقايان احمد و عباس پرورش مي باشندو قلم زني آقاي حسين عباس پور و نجّاري حاج نعمت الله حيدرزاده صورت گرفته و در سال 1368 ه . .ش به اتمام رسيده و نصبگرديده است.



بالاي اين مرقد گنبد دو جداره بسيار زيبا كه به ارتفاع تقريبي 7 متر از سطح بام مشاهده مي گردد، روي آن از كاشي هاي الوان گره اي به صورت گل هاي كوچك و بزرگ ترنج مزيّن است و در زير آن، آيات قرآني در زمينه صورتي؛ و خط سفيد به زيبايي گنبد افزوده است سقف گنبد هم با كاشي هاي الوان، مزيّن به آيات قرآن و اسماء جلاله همراه با گل و بوته هاي بسيار زيبا منقّش است.