مراجع عالي قدر قم، در طول تاريخ تشيّع براساس رسالت الهي خويش، تكليف ديني خود را به طور شايسته انجام داده و در بخشهاي مختلف علمي، سياسي و مذهبي نقش آفريني كرده و به طور مستقيم و غيرمستقيم با علم و عمل خود در نشر و ترويج معارف و احكام دين اسلام كوشيده اند و علاوه بر ايجاد فرهنگ ديني در بين اقشار مختلف مردم، در رشد و تعالي فكري و عملي آنان متحمل زحمات فراوان شده و به موفقيتهاي بسياري دست يافته و خدمات چشم گيري انجام داده اند.



بنابراين، در جاي جاي كشور اسلامي ايران بلكه جهان تشيّع، هر جا نامي ازدين و فرهنگ تشيع وجود دارد، نقش مرجعيت قم را در حيات و بقاي آن نمي توان انكار كرد.



هدف اين نوشتار، ذكر بخشي از فعاليتهاي سياسي، مذهبي و علمي مراجع عالي قدر قم، به منظور تجليل از مجاهدتهاي بي دريغ آنان و ايجاد زمينه بهره مندي هرچه بيشتر از سيره علمي و عملي آنان در بخشهاي مختلف فوق مي باشد. در اين راستا در 3 فصل «مرجعيت و حضرت معصومه عليها السّلام»، «مرجعيت و حوزه علميه» و «مرجعيت و حركتهاي ظلم ستيزي» به طور اجمال به ذكر اصل گفتار و رفتار آنان به جز در موارد جزئي كه تحليلي از وقايع و اقدامات آنان ذكر شده بسنده شده است. باشد كه سرمشقي مناسب در اعمال و رفتار ما قرار گيرد.



در پايان از جناب حجةالاسلام رحيم زادگان كه در گردآوري مطالب زحماتي را متحمل شدند تشكر و قدرداني مي كنم.



علي كرجي