متن رساله


بسم الله الرحمن الرحيم



فضايل حضرت فاطمه معصومه سلام الله عليها(1)



اگرچه فضايل و مزايا و مراتب كمال و جلال ظاهري و باطني صوري و معنوي آن برگزيده ذوالجلال خارج از حدّ وهم و خيال، و بيرون از بيان و مقال است؛ «به رنگ و بو و خال و خط چه حاجت روي زيبا را.»



... در خانواده رسالت و طهارت بعد از بي بي حضرت زهرا - عليها السلام - و حضرت صديقه صغري زينب كبري - سلام الله عليها - زني به اين جمال و كمال و علوّ مكان و رفعت شأن و سيادت و بزرگي و مقام، ثالثة الثلاثة و ثانية الاثنين(2) است و داراي بعضي خصوصيات است كه مخصوص به همين بي بي است؛ مثل نصّ بر زيارت(3) و امثال آن كه دانسته خواهد شد. و آنچه در فضايل بي بي از اخبار و آثار استفاده شده، علاوه بر آنچه در طي فصول دانسته مي شود، چند است:



فضيلت اول: مقام شفاعت



اول آنكه آن بي بي داراي مقام شفاعت است؛ در مجالس المؤمنين بعد از ذكر حديث عن الصادق:



«انه قال ان لله حرماً و هو مكة و لرسول الله حرماً و هو المدينة. الا ان لأميرالمؤمنين حرماً و هو الكوفة و حرم ولدي بعدي قم ... تقبض فيها امرأة من ولدي، واسمها فاطمة و تدخل بشفاعتها شيعتي الجنة بأجمعهم.»(4)



معلوم است آن شفاعتي كه تمام شيعيان حضرت صادق - عليه السلام - داخل بهشت مي شوند شفاعت عامة تامة كامله كليه [است ] كه از شئونات ولايت و مقام عصمت و امامت است نه از سنخ شفاعتي كه هر مؤمني داراي آن مقام مي باشد؛ بلكه همان مقام شفاعت كه جده بي بي، حضرت زهرا - سلام الله عليها - دارد، همان مقام در حق بي بي ثابت است.



بلكه عارف به سبك و عالم به اساليب كلام و محاورات عربية و قواعد اعرابيه؛ از سوق كلام و مضارع محقق الوقوع و عموم مستفاد از اضافه و تاكيد و اتيان به كلمه [تدخل شفاعتها(5)] روايت كالصريح است. در ...(6) شفاعت براي عموم شيعيان. حضرت صادق - عليه السلام - [فرمود:]



هر كس در هر عصري و [در هر مكاني ] و [به ] تحقيق دخول در بهشت [شود ]به شفاعت تامه بي بي - سلام الله عليها - است.



بنابراين گرچه هر يك از معصومين طاهرين و حضرت زهراء - عليها السلام - و حضرت صديقه صغري - عليهاالسلام - داراي مقام شفاعت عامه تامه كليه هستند. لكن شفاعت با بي بي معصومه - سلام الله عليها - است و اين مقام يك فضيلت خاصه و امتياز مخصوص است براي اين بي بي علاوه بر مقام شفاعت. فافهم!



و از اين روايت يك مقام ديگري از مقامات بي بي و شأني از شئونات آن معصومه - سلام الله عليها - استفاده مي شود كه دال بر نهايت بزرگي و بزرگواري بي بي است چنانچه مخفي و پوشيده نيست كه حضرت صادق - عليه السلام - در مقام فخريه و افتخار است. و وجود اين بي بي چنان از عمده اخبار و آثار مستفاد مي شود كه حضرت رسول - صلي الله عليه و آله و سلم - و ساير ائمه - عليهم السلام - فخريه و افتخار مي فرمودند به وجود خاتون انبياء حضرت زهرا - سلام الله عليها -(7) همين مقام نيز براي بي بي ثابت است.



چنانچه روايت زيارت كه مي آيد حضرت جواد الائمه - عليه السلام - از ايشان به اسم تعبير نفرمود(8) [بلكه تعبير] به «عمتي» مي فرمايد.



و هم از اين حديث شريف و بعضي ازاحاديث آتيه مفهوم مي شود كه اسم مبارك حضرت بي بي - عليها السلام - مثل ساير اسماء آباء كرام و اجداد عظام خود - سلام الله عليهم - اسم مبارك حضرت زهرا - سلام الله عليها - و حضرت زينب - عليها السلام - قبل از ولادتشان نزد ملائكه و معصومين - عليهم السلام - معين و محفوظ بوده و اين نهايت فضيلت و خصوصيت ...(9) [و ]فضلي است كه با ساير معصومين عليهم السلام و هم از اين حديث و احاديث ديگر مستفاد مي شود كه فضيلت و شرافت قم بر ساير بلدان به واسطه وجود بي بي و دفن آن مخدره است در آن جا، چنانچه از سوق حديث دانسته مي شود بعد از آن كه حضرت صادق - عليه السلام - حرم الله و حرم الرسول و حرم اميرالمومنين را فرمود و فرمود كه قم كوفه صغيره است به حسب سعه بلد نه فضيلت قم، جاي توهم آن بود علت فضيلت و شرافت قم از چه ...(10) وجهِ فضيلت سايرين معلوم بود. حضرت صادق - عليه السلام - رفع توهم فرمود بهاين كه «تقبض ... فيها أداء الكلام بجملة مستأنفة مستدركة بدون واو»(11) فرمود: اشاره به آن كه عرض شد ... ديگر ...(12)



فضيلت دوم: حق عظيم



از فضل بي بي - سلام الله عليها - :



«انَّ لنا حقاً في الاسلام علي المسلمين»



«و عن علي بن ابراهيم عن ابيه عن سعد، عن الرضا - عليه السلام - و ... من زارها عارفاً بحقها فله الجنة.»(13)



اين تعبير در اخبار زيارت حضرت ثامن الائمه و در اخبار زيارت حضرت ابي عبدالله - عليه السلام - به اين مضمون و قريب به اين مضمون بسيار وارد شده است. كه «العلم بأنه مقام مفترض الطاعة.» و اين معنا در اين مورد و مراد «بأنها بنت الامام و أخت الامام» و امثال ذلك هم مقصود نيست؛ زيرا كه اين فضيلت مخصوصه نخواهد بود و آنچه بنده از تمام اخبار وارده در اين مقامات به قراين صدر و ذيل مي فهمم، مراد از معرفت به حق، امامي و اثناعشري بودن است، چنانچه بر خبير و بصير و متأمّل در اخبار معلوم مي شود؛ مراد آن كه كسي كه زيارت كند بي بي را و اثنا عشري باشد با خلوص عقيده و اخلاص در علم، «فله الجنة» و محتمل است مراد اين باشد كه اين بي بي به واسطه كثرت عبادت و نهايت ظهور اخلاص و ارادت و معرفت در حق امام و كمال مراقبت در آداب شريعت و طريقه آبا و اجداد خود قولاً و عملاً به نهايت درجه ايمان و وصول به درجه يقين و داراي مقام عين اليقين است؛ مثل جده اش حضرت زهرا - عليهاالسلام - .



فضيلت سوم: شأن جليل



از فضايل بي بي - سلام الله عليها - :



«انّ لها شاناً من الشأن.»



چنانچه در زيارت منسوبه به حضرت ثامن الائمه - عليهم السلام - به اين عبارت وارد است. «... يا فاطمه اشفعي لي في الجنه فأن لك شاناً من الشأن ...»،(14) تنوين براي تعظيم است و الف و لام براي عهد.



و اين ... مقام كمال و افضل مراتب جلال است كه عقول از ادراك آن قاصر و افهام در فهم آن عاجز است. هر چه گفته شود عبارت بلكه يك معنايي است كه لفظ و عبارت ندارد. بلكه مقامي است كه تصور آن نتوانند كرد مگر كساني كه داراي آن مقام باشند يا قريب به آن مقام، به اندازه حوصله و استعداد.



فضيلت چهارم



از فضايل بي بي - سلام الله عليها - آن است كه نص بر زيارت آن مخدره از معصومين - عليهم السلام - وارد شده و اين مقام مخصوص به حضرت بي بي - سلام الله عليها - است زيرا كه بعد از حضرت زهرا - عليها السلام - در خانواده عصمت و طهارت از اولاد ائمه - عليهم السلام - بلكه از بني هاشم هيچ زني و خاتوني و خانمي حتي حضرت زينب - سلام الله عليها - منصوص الزياره نيست به جز اين بي بي - سلام الله عليها - .



بله، در بعض زيارات مأثوره از ائمه - عليهم السلام - [درباره ] بعضي از خواتين محترمات وارد است كه معصوم سلام بر او كرده و درود فرستاده باشد. چنانچه بر بصير واضح است(15) و اخبار و زيارت در موضع ذكر مي شود.



فضيلت پنجم



آن كه ديده و شنيده نشده است بعد از حضرت زهرا - سلام الله عليها - كه مباشر دفن غير، معصوم باشد جز اين بي بي - سلام الله عليها - چنانچه تفصيلش بيايد.(16)

پاورقي





1) همه عنوان ها و تيترهايي كه پس از اين خواهد آمد در اصل اثر نيست و از اين جانب است.

2) يعني پس از فاطمه زهرا و زينب كبري سومين زن با فضيلت در ميان زنان عالم است.

3) زيارت نامه ايشان معروف است و مجلسي آن را در بحارالانوار، ج 102، ص 265 نقل كرده است.

4) مجالس المؤمنين، ج 1، ص 83؛ و بحارالانوار، ج 60، ص 216.

5) متأسفانه يك يا چند كلمه از متن افتاده است.

6) متأسفانه يك يا چند كلمه از متن افتاده است.

7) رواياتي كه بر مضمون ياد شده دلالت كند در منابع روايي اهل سنت و شيعه بسيار است. به عنوان نمونه: ر.ك: سنن ترمزي، حديث 3962 و سنن ابن ماجه، 145 و ابن حبان 2244 ص 40 حديث 2620 و 2623 و 2621 و ... و كتاب فاطمه زهرا نوشته علامه اميني.

8) بحارالانوار، ج 102، ص 265.

9) يك يا چند كلمه از متن افتاده است.

10) ر.ك: بحارالانوار، ج 60، ص 216 - 232.

11) بر طبق روايات متعددي قم فضيلت بسيار دارد و چونان خورشيدي فروزان در آسمان اين جهان مي درخشد، اين همه فضيلت چرا و به چه دليل؛ يكي از آن قبر شريف حضرت فاطمه معصومه - سلام الله عليها - است.

12) معلوم نيست در اين جا چه مقدار از متن افتاده است.

13) بحارالانوار، ج 102، ص 266.

14) بحارالانوار، ج 102، ص 266.

15) مانند جناب نرجس خاتون - سلام الله عليها - مادر حضرت ولي عصر - ارواحنا فداه - ر.ك: مفاتيح الجنان، بخش اعمال سامرّا و حرم عسكريين.

16) ر.ك: تاريخ قم، ص 214.