لِسترنج مؤلف كتاب معروف سرزمين هاي خلافت شرقي چنين گفته است: اين نكته شايان توجه است كه نه مستوفي(مقصود حمدالله مستوفي قزويني است) و نه هيچكدام از مؤلفان قديم، ذكري از مزار"فاطمه معصومه" در آنجا(در قم) نكرده اند با اينكه اين شهر هميشه به عنوان يكي از مراكز شيعه، شهرت داشته است...(353)



اين سخن از لسترنج كه مستشرقي است مشهور، دليل است بر اينكه وي دراين زمينه تتبع كافي نكرده و دليل ديگري است بر اينكه مستشرقان آنچه درباره كشورهاي شرقي مي نويسند از روي تتبع ودقت لازم نيست و نبايد آنچه گفته و نوشته اند بي چون و چرا پذيرفت. اشتباهات آنان، اگر بررسي شود كم نييست؛ اين خود ما هستيم كه بايد در زمينه تاريخ كشور خود، با اتكاء به مدارك اصيل و دست اول، تتبع و بررسي صحيح و دقيق بكنيم.



اما در مورد اشتباه لِسترنج، نخست اينكه وي به كتاب نزهه القلوب مستوفي مراجعه كرده و در آنجا ذكري از مزار"فاطمه معصومه" نيافته اما به كتاب ديگر مستوفي يعني تاريخ گزيده كه به مراتب معروفتر از نزهه القلوب است و از مدارك مهم و معتبر تاريخ ايران به حساب مي آيد، مراجعه نكرده است كه"مستوفي" در آن كتاب چنين نوشته كه از دختران"موسي الكاظم"؛ ستِي"فاطمه" به قم مدفون است.(354)



ديگر آنكه در تاريخ قديم قم(تأليف در سال 378 هجري) در موارد متعدد از"ستي فاطمه" دختر"موسي بن جعفر(ع)" و آمدن او در قم و دفن وي در آن شهر و ديگر خصوصيات به تفصيل، سخن رفته است.(355)



همچين"شخ صدوق"(متوفي در سال 381) در عيون اخبار الرضا(356)و"ابن قولِويه"(متوفي در سال 367) در كامل الزيارات(357) دفن فاطمه معصومه(ع) در قم و ثواب زيارت آن حضرت را ذكر كرده اند. و نيز"شيخ عبدالجليل رازي"(از نويسندگان قرن ششم) در چند مورد از كتاب النقض از مزار سِتي فاطمه در قم و اينكه شيعه و سني آن را زيارت مي كنند و داراي موقوفاتي است نام برده است.(358)



قبلا هم به نقل از جامع رشيدي، معتكف شدنِ خواجه شمس الدين صاحب ديوان در مزار مقدس"فاطمه" كه در آن وقت خارج از شهر بوده، ذكر شده است در صورت تتبع كافي، مدارك بسياري در اين زمينه مي توان ارائه كرد.



بدون ترديد بايد گفت كه از قرن سوم تا امروز، مرقد"فاطمه معصومه(ع)" همواره زيارتگاه عموم بوده و بعد از مشهد مقدس رضوي؛ مزار درجه اول ايران؛ محسوب مي شده است.(359)