خانه موسي بن خزرج كه محل فرود آمدن فاطمه معصومه(ع) است در آن روز در منتهي اليه سمت جنوب غربي شهر قم بوده و امروز جاي آن مشخص است.



يكي از محله هاي قديمي قم امروز به نام ميدان مير است، اين محله اكنون در اواسط قسمت قديمي شهر قم و به طرف جنوب است، ولي هنگام ورود حضرت معصومه(ع) همان طوركه گفته شد در منتهاي حدِ جنوب غربي بوده است زيرا شهر قم از روي آثار و اطلالي كه هنوز اثري از آن باقي است درست در شمال شرقي شهر فعلي قرار داشته و به تدريج به طرف غرب و جنوب كشيده شده است و محله درخت پير(در شرق ميدان كهنه فعلي) به نام سربازار و ميان شهر بوده(يا بعدا به وجود آمده و اين نام را پيدا كرده است) كه دو نام مزبور در قباله هاي قديمي هنوز هم وجود دارد.



در هر حال، امروز در محله ميدان مير، محلي است به نام سِتِيه كه مسجد و مدرسه اي در اطراف آن بنا كرده اند و از قديم الأيام سينه به سينه رسيده است كه اين مكان جاي فرود آمدن حضرت فاطمه معصومه(ع) است و مي دانيم كه مردم قم به حضرت معصومه سِتي فاطمه مي گفته اند(153)و در تاريخ قم در چند مورد كلمه ستي فاطمه آمده است.



در همين كتاب درباره ستيه چنين سخن رفته است كه محرابي كه فاطمه(ع) نماز گزارده است در خانه اي از سراي موسي بن خزرج تاكنون (در سال 378 هجري) ‌ظاهر است و بدون شك همين محلِ‌ فعلي است باز سينه به سينه آمده است كه آنجا محل نماز گزاردن حضرت بوده است.



توقفِ فاطمه معصومه(ع) در قم هفده روز بود(154)و پس از اين مدت از جهان رحلت كرد، آن حضرت را غسل دادند و كفن كردند، موسي بن خزرج جسد وي را در زميني كه در باغي به نام بابلان داشت، دفن كرد.



آيا باغ بابلان قبلا قبرستان بوده است؟ دقيقا نمي دانيم ولي به موجب قرائني قبرستان عمومي نبوده است، زيرا در آن وقت قم داراي دو قبرستان عمومي، يكي درجنوب شهر و يكي درشمال بوده است كه در همين مبحث به نام و محل آنها اشاره خواهد شد. احتمال دارد كه در اين مكان قبرستانهاي خانوادگي وجود داشته و فاطمه معصومه را در قبرستان خانوادگي موسي بن خزرج واقع باغ بابلان دفن كرده اند.



صاحب تاريخ قم گويد: فاطمه را بعد از غسل و كفن به مقبره بابلان بركنار سردابي كه از براي او ترتيب داده بودند حاضر كردند، از كلمه مقبره بابلان معلوم مي شود كه در آنجا قبرستاني بوده است، اما عمومي بوده يا خانوادگي؟ درست معلوم نيست، و به احتمالي كه داده شد، قبرستان خانوادگي بوده است.



سال وفات حضرت معصومه(ع) دويست و يك هجري است ولي از ماه و روز وفات آن حضرت اطلاع صحيحي در دست نيست.(155)



درباره نخستين بنايي كه روي قبر مطَهر فاطمه معصومه(ع) به وجود آوردند و بناهاي ديگري كه در زمانهاي بعد انجام يافت همچنين امامزادگان وكسان ديگري كه درآن مدفونند درتواريخ متعدد به تفصيل سخن رفته است، و در بخش مربوط از اين كتاب نيز مورد بحث قرار خواهد گرفت.



آنچه تذكر آن، مناسب به نظر مي رسد، اين است كه مرقد حضرت فاطمه معصومه(ع) با اينكه از ابتدا زيارتگاه عموم بوده است و در قرن ششم به طوري كه خواهيم گفت مردم شهرهاي دور دست و حتي اهل تَسنن به زيارت آن حضرت مي آمده اند، با همه اينها تا قرنهاي هفتم و هشتم و در دوره مغول، در بيرون شهر قرار داشته است.



خواجه رشيد الدين فضل الله در ضمن داستان شمس الدين صاحبديوان، چنين گفته است: صاحب شهيد شمس الدين صاحبديوان از حدود جاجرم بر جمازه(156)نشست و از راه بيابان به اصفهان آمد و از آنجا(چون احساس توطئه اي را در برابر خود كرد) به اسم زيارت از شهر بيرون رفت و بر اسبان گزيده، سوار و متوجه قم شد، چون به آنجا رسيد، در مشهد شريف كه بيرون شهر است فرود آمد و در آن مزار متبركه، معتكف شد(157).



در اوايل عصر صفويه نيز به موجب يك وقفنامه از آن زمان، بيرون باروي شهر قرار داشته و به تدريج، شهر به آن نزديك شده و داخل شهر قرار گرفته است.



در اينجا مناسب است توضيح داده شود كه امروز در قم كوچه اي است به نام كوچه پشت باره، اين كوچه از آب انبار سيد عرب تا گذر خان به موازات خيابان ارم و طرف مشرق آن است، تا سي و چند سال پيش آثار باروي طرف مغرب قم در آن ديده مي شد و از اين كوچه تا حرم حضرت معصومه(ع) فاصله كمي است، احتمال قوي اين است در موقعي كه باروي شهر هنوز وجود داشته، خانه ها و كوچه هايي در اطراف حرم از قبيل كوچه حرم كه اكنون وجود دارد، به تدريج بنا كرده اند، كه طبعا اينها در بيرون باروي شهر بوده است(158)تا اين كه بارو به كلي از ميان رفته و بناهاي اطراف حرم و محله هاي سمت چپ رودخانه كه قبلا به نام ابرقو بود، و بعدا از آن سخن خواهد رفت، جزءِ‌ شهر و در داخل شهر قرار گرفته است.