پيشگفتار
سال هاست كه با او مأنوس بوديم و از بركات وجود مطهرش بهره ها مي گرفتيم، با احاديث متعددي كه شأن و شخصيت عظيم آن بزرگوار را به تصوير مي كشيد آشنا بوديم، كرامات و معجزات بسيار از ايشان ديده و شنيده بوديم و همواره ديده و مي بينيم مردماني دست از ظواهر دنيا كشيده، دور اين نگين درخشان حلقه مي زنند و با حالتي وصف ناپذير زيارتش مي كنند لكن اين سؤال در اذهان خلجان مي كند كه چرا تا كنون همه آنگونه كه شايسته و بايسته است عارف به شأن و حقش نگشته و در دريافت معرفت آن وجود شريف متحير مانده ايم. فاطمه معصومه عليها السلام كه بود؟ براي چه هجرت كرد؟ قم را چرا برگزيد؟ چه نقشي در گسترش و تداوم تشيع در عالم داشت و ده ها سؤال بي جواب ديگر.
وجود دلايلي بس مهم و اساسي از جمله درك حساسيت شرايط فعلي جامعه اسلامي و جهان كه با تهديد ابر قدرت هاي شرق و غرب روبه روست و از سوي ديگر دست هاي استيلاگر جوانان را در پيدا كردن الگوهاي عيني و ديني سرگردان كرده و به تقليد از الگوهاي غربي متمايل مي سازد؛ ما را بر آن مي دارد كه با شناخت و شناساندن شخصيت هاي تاريخ ساز در عالم اسلام كه وجود پربركتشان در حيات و ممات مايه خير و سعادت و نور و هدايت است، هم شخصيت اصلي زن مسلمان را بتوان دريافت و هم در تاريكي دنياي كنوني مسير هدايت زنان و جوانان را روشن نمود.
به واسطه هم جواري با بارگاه ملكوتي حضرت معصومه عليها السلام شناسايي شخصيت حضرتش فتح بابي است بر اين مهم تا با پرداختن به زواياي ناشناخته وجودي اين الگوي ديني چند قدمي در رسيدن به حقيقت اصلي زن مسلمان پيش رويم.
بر اين اساس همايشي در خصوص تجليل و تحليل از شخصيت حضرت فاطمه معصومه عليها السلام در دي ماه 1380 برپاداشته شد كه حاصل انگيزه هاي ذيل بود:
ـ عدم آگاهي دختران جوان با شخصيت حضرت فاطمه معصومه عليها السلام
ـ ناشناخته بودن بسياري از ابعاد وجودي شخصيت حضرت فاطمه معصومه عليها السلام
ـ نبود الگوهاي عملي زنان مسلمان در شرايط كنوني جامعه و جهان.
اهداف برگزاري اين همايش عبارت بودند از:
ـ انجام تحقيقات پيرامون شخصيت تاريخي حضرت فاطمه معصومه عليها السلام بر اساس مدل جديد شخصيت شناسي و شناسايي ابعاد ناشناخته شخصيت آن حضرت.
ـ شناساندن شخصيت ملكوتي و سياسي اجتماعي حضرت فاطمه معصومه عليها السلام به نسل جوان به عنوان الگوي مطلوب زن مسلمان.
ـ ايجاد شيوه مناسبي از نحوه حضور اجتماعي مطلوب زنان.
ـ مشاركت دادن نوجوانان و جوانان در فعاليت هاي پژوهشي و ايجاد انگيزه در آنان براي مطالعه و تحقيق.
ـ ارائه الگويي مناسب از فعاليت هاي فرهنگي براي جوانان با پرهيز از تجمل گرايي و صرف كمترين هزينه هاي مادي و... .
اهم فعاليت هاي انجام گرفته در برگزاري همايش و نمايشگاه تجلي كوثر عبارت بودند از:
ـ تنظيم نظام سؤالات اساسي در رابطه با "شأن حضرت فاطمه معصومه عليها السلام انگيزه هجرت تاريخي ايشان و تأثير آن بر عالم تشيع" ، و ارسال به مراكز علمي تحقيقي، علما و محققان.
ـ تنظيم فراخوان مقاله در سه سطح دانش آموزان دبيرستاني، طلاب و دانشجويان، اساتيد و محققان، و ارسال آن به دبيرستان هاي دخترانه قم، دانشگاه ها، حوزه هاي علميه خواهران سراسر كشور، محققان و اساتيد.
ـ مصاحبه با علما و صاحب نظران (13 مصاحبه).
ـ تنظيم تابلوهاي نمايشگاهي از اهم تحقيقات مؤسسه در رابطه با شخصيت كريمه اهل بيت عليهم السلام در 75 تابلو با سرفصل هاي :
ـ چگونگي شناسايي شخصيت هاي تاريخي
ـ مدل شناسايي شخصيت هاي تاريخي
ـ سيري در تاريخ تشيع
ـ امام رضا عليه السلام و سرپرستي تاريخ تشيع
ـ هجرت حضرت معصومه عليها السلام و تأثير آن بر عالم تشيع
ـ قم، مركز حفظ و گسترش تشيع
ـ تشكيل ستاد برگزاري همايش و نمايشگاه كه به ترتيب حروف الفباء متشكل بود از:
1 ـ آستانه مقدسه
2 ـ دفتر تبليغات اسلامي
3 ـ سازمان تبليغات اسلامي
4 ـ سپاه پاسداران انقلاب اسلامي قم
5 ـ شوراي اسلامي شهر قم
6 ـ شهرداري قم
7 ـ صدا و سيماي مركز قم
8 ـ كميسيون امور بانوان استانداري
9 ـ مؤسسه كوثر ولايت.
برخي از نتايج برگزاري همايش و نمايشگاه تجلي كوثر عبارت بودند از :
ـ ايجاد ارتباط نزديك بين ارگان هاي مهم شهر در انجام فعاليت هاي فرهنگي.
ـ ايجاد تحول فكري بين مسؤولين رده بالاي شهر نسبت به كم توجهي به ساحت حضرت فاطمه معصومه عليها السلام به عنوان يكي از الگوهاي عملي دختران و زنان مسلمان.
ـ دستيابي به كليه اهداف مورد نظر از جمله:
ـ مشاركت گسترده دختران نوجوان و جوان در فراخوان مقاله از سراسر كشور.
ـ دريافت بيش از 160 مقاله علمي ادبي از طرف نوجوانان، جوانان، محققان و اساتيد از سراسر كشور در كمتر از 2 ماه.
ـ ارائه الگويي مناسب از يك فعاليت فرهنگي فارغ از تجمل گرايي و صرف هزينه هاي گزاف و صرف مدت زمان طولاني.
ـ تدوين مطالب جديد و شناخت ابعاد جديدي از شخصيت و عمكرد حضرت فاطمه معصومه عليها السلام .
ـ توانمندسازي جوانان در امر تحقيق و پژوهش.
ـ نوآوري در امر تحقيق و ايجاد زمينه فعاليت گسترده در خصوص شخصيت هاي تأثيرگذار بر تاريخ تشيع عليرغم نبود منابع كافي.
و...
مجموعه حاضر حاصل تلاش هاي متعدد مؤسسه كوثر ولايت در برگزاري اين همايش است كه در سه فصل تنظيم گريده است.
فصل اول: مشتمل بر:
الف) متن سخنراني حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي در روز همايش پيرامون ويژگي قم و شأن حضرت فاطمه معصومه عليها السلام؛
ايشان با تأكيد بر ضرورت استفاده از شرايط كنوني عالم، از يك سو به عطش عظيمي كه نسبت به علوم اهل بيت عليهم السلام ايجاد شده اشاره مي كند و از سوي ديگر به رسانه هاي جمعي جهان كه با ترويج فساد و فحشاء سعي در مقابله با اسلام را دارند اشاره نمودند و فرمودند: بر همه مراكز فرهنگي خصوصاً آستانه مقدسه لازم است از تمام ظرفيت موجود در قم در جهت حفظ و گسترش اسلام در عالم استفاده نمايند.
ب) متن سخنراني حجة الاسلام و المسلمين سيد محمد مهدي ميرباقري در خصوص:
ـ ضرورت تحليل تصرفات اجتماعي معصومين عليهم السلام با توجه به ولايت تكويني و تاريخي ايشان
ـ ضرورت هماهنگي بين فعل مقربان به معصوم با فعل معصوم آن عصر
ـ ضرورت تحليل فعل حضرت فاطمه معصومه عليهما السلام با توجه به منزلت تكويني، تاريخي فعل امام موسي بن جعفر عليه السلام و ا مام رضا عليه السلام
ـ اتمام حجت بر عالم به واسطه ارجاع به حضرت فاطمه معصومه عليهما السلام و سفارش در زيارت ايشان
ج) سخنراني و شعر حجت الاسلام و المسلمين محدثي
د) اشعار استاد مجاهدي
فصل دوم: مجموعه مصاحبه ها: به دليل وجود سؤالات و ابهامات فروان در مورد شخصيت حضرت فاطمه معصومه عليهما السلام مصاحبه هايي با انديشمنداني كه در خصوص شخصيت آن بانوي جليل القدر مطالعات و تحقيقاتي داشته اند توسط مؤسسه كوثر ولايت صورت گرفت.
بعضي از اين مصاحبه ها حضوري و بعضي تلفني و بعضي ديگر جوابيه كتبي مرقوم فرمودند.
فصل سوم: مقالات و متون ادبي و اشعار برگزيده همايش.
مقالات ارسالي به دبيرخانه همايش در سه سطح: دانش آموزان، طلاب و دانشجويان، اساتيد و محققان توسط واحد فرهنگي آستانه مقدسه بررسي، و در روز همايش به نفرات برگزيده جوائزي اهدا گرديد.
" نفرات برتر سطح اساتيد و محققان به ترتيب عبارتند از:
خانم فرزانه نيكوبرش (تحقيق علمي) از تهران و خانم سهيلا صلاحي اصفهاني از تهران (مقاله ادبي)
خانم هما خسروي از سمنان
خانم معصومه شريفي و آقاي محسن رفيعي از قم
" نفرات برتر سطح طلاب و دانشجويان:
خانم زينب اورنجين از قم
خانم زهرا كاظم زاده از نجف آباد
" نفرات برتر سطح داشن آموزان:
خانم زهره عزتي از قم
خانم رفيعه رفيعي، زهرا نوروزي از قم
خانم وحيده و نفسيه حسيني الهاشمي از قم
از اين مجموعه، تنها تحقيق رتبه اول مربوط به خانم فرزانه نيكوبرش به صورت كتابي جداگانه به نام "هجرت كريمه" توسط اين مؤسسه به چاپ رسيد و بعضي از متون و اشعار برگزيدة هر سطح در اين كتاب تقديم خوانندگان گرامي مي شود.
در پايان از حجة الاسلام محسني و خواهران:عترت عسكري، شيده صادقي ، آمنه داوود آبادي، ريحانه آرامي، معصومه عسكري، معصومه عباسي، الهه عين الهي، زينب السادات زرگران و طيبه طاهر رضي كه در امر تحقيقات، انجام مصاحبه ها، پياده كردن نوارها و آماده سازي مطالب تدوين شده و... ما را ياري كردند تشكر و قدرداني مي كنيم. اميد آنكه اين تلاش ها مقبول شفيعة روز جزا قرار گيرد. ان شاء الله
دبير همايش تجلي كوثر ـ رضيه كشتكاران
مؤسسه كوثر ولايت
تابستان 1382