شهر قم، عالمان بسياري در خود پرورده است. از همان زماني كه اسلام وارد اين ديار شد و مردم با آغوش باز، تشيع را پذيرفتند به علم و دانش رو آوردند و فقيهان، محدثان، مفسران، قاريان، مورخان و دانشمندان زيادي در رشته ها مختلف علوم در قم باليدند و كتب فراواني در آن زمينه ها نوشتند. محدثان، فقيهان و عالمان بزرگي به قم مهاجرت كردند و يا از قم برخاستند كه برخي از آنان از ياران خاص ائمه(ع) و وكلاي ايشان بودند و به مردم مسايل شرعي مي آموختند.شرح حال آنان در كتب رجالي آمده است.



در اين شهر، عالماني، چون زكريا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعري از اصحاب امام هشتم(ع)، شيخ صدوق و پدرش، ملاصدرا، مولا عبدالرزاق لاهيجي(ملقب به فياض، صاحب شوارق)، قاضي سعيد قمي، ميرزاي قمي(= گيلاني)، حاج شيخ عبدالكريم حايري و سرانجام مرد بي نظير تاريخ اسلام بعد از معصومين(ع)، امام خميني قدِس سرْه زيسته اند و درس گفته اند كه تمام آنان، مگر امام راحل قدِس سرْه در اين خاك شريف و پربركت آرميده اند.