آستان منور حضرت فاطمه معصومه عليهاالسلام در قرنهاي پنجم و ششم داراي اوقاف و تشكيلات و توليت بوده و متولي، اداره امور اوقاف و تعيين مدرّس، فقها و ائمه جماعت و عزل و نصب تمامي مشاغل و مناصب را در آستانه به عهده داشته است.(18)



بعدها نيز تا اواخر قرن دهم هجري قمري علاوه بر تقدم و نقابت سادات قم و نواحي، توليت و امامت مسجد امام حسن عسكري عليه السلام و توليت مزار علي بن امام محمد باقر عليه السلام در اردهال و تمامي مزارات موجود در قم، همگي بر عهده متولي آستانه مقدسه حضرت معصومه عليهاالسلام بوده است. متولي آستانه، تمامي [صاحبان ]مشاغل و مناصب مختلف در آن را عزل و نصب مي نموده و تعيين خادمان و مشرفان و مجاوران آستانه و مسجد و مزارات ديگر قم با او بوده و هيچ حاكم، قاضي، والي و... حق دخالت و مزاحمت در امور او را نداشته است.(19)



اما در زمان حكومت صفويه و بعد از آن تا پايان قاجاريه شيوه اداره آستانه مقدسه كاملاً متفاوت گرديد؛ به طوري كه مشاغل و مناصب مختلف در آستانه از طرف شاهان معين مي شد.



و بعد از مقام توليت، منصب «استيفاء» (حسابداري) بالاترين شغل و مقام در آستانه مقدسه بوده كه اصطلاحاً به صاحب آن منصب و مقام، مستوفي گفته مي شد. اين مقام مستقيماً با فرمان شاه به افرادي كه توسط ديوان الصداره خاصه مشخص مي شد و يا با مثالهايي(20) كه از طرف صدر خاصه شاهان نوشته مي شد، واگذار مي گرديد.



تمامي مستوفيان در اين سه قرن و نيم (عصر صفويه تا پايان حكومت قاجاريه) از سادات رضوي قم بوده اند، اسامي تعدادي از آنان چنين است: ميرزا محمد جعفر قمي مستوفي، ميرزا محمد ابراهيم مستوفي، ميرزا محمد اسحاق مستوفي، ميرزا محمد ابراهيم فرزند ميرزا محمد اسحاق، ميرزا علي رضا فرزند ميرزا محمد ابراهيم مستوفي و ديگران.(21)



شخص عهده دار خدمت صاحب نسقي، يعني كارپردازي در آستانه مقدسه نيز با فرمان مستقيم شاهان معين مي شده است. چنانچه صاحبان خدمت سركشيكي، مدرسي، خطابت و بعضي مشاغل كوچك آستانه با فرمان شاهان معين مي شدند.(22)



بعد از دوره قاجاريه باز شيوه عوض شد و اختيار تمامي امور به دست توليت افتاد.(23)