امامزاده سيد معصوم


بعقه اين امامزاده در انتهاي خيابان نيروگاه واقع شده و گويند مدفن سيد معصوم از اولاد امام زين العابدين(ع) است، ولي با اينكه در اكثر كتب انساب و تاريخ به تحقيق و كاوش نسب شريف اين امامزاده از طرف نگارنده اين كتاب صورت گرفته متأسفانه در هيچيك از كتب مزبور اسمي از سيد معصوم از احفاد امام زين العابدين(ع) ديده نشده و از طرفي هم وجود اين بقعه خود دلالت بر مدفون بودن يك سيد جليل القدر را مشعر مي باشد و اينكه اين سيد كيست؟ و نسبش چيست؟ و در چه تاريخ رحلت نموده؟ و بقعه مورد نظر در چه زماني و به دستور چه شخصيتي ساخته شده؟ همچنان مجهول مانده و حتي الآن هيچيك از مورخين در اين مورد سخني نگفته و متعرض آن نشده اند و فقط مرحوم ناصرالشريعه در كتاب خود(616)مي نويسد:"بقدر يكميدان بالاتر از بقعه شاه جعفر، بقعه مختصر و محقري است كه گويند مدفن سيد معصوم از اولاد امام زين العابدين(ع) است از موقوفاتش قطعه زمين واقعه در اراضي ابرستيجان است".



و مؤلف كتاب تربت پاكان دركتاب خود(617)مي نويسد:"در اراضي مزديجان در غرب شهر، بقعه اي ساده وكوتاه، از دوره قاجار موجود مي باشد". اما در اين بقعه چه كسي با چه نسبي و در چه قرني وفات يافته مسكوت مانده است.



اما در عباراتي كه از مرحوم ناصر الشريعه نقل گرديد، وي مي فرمايد:(گويند مدفن سيد معصوم از اولاد امام زين العابدين(ع)) است و اينكه اين گوينده چه كسي است و منبع و مأخذ وي چيست، كلامي ابراز ننموده و مطلب خود را به پايان مي رساند، لذا نگارنده اين كتاب دو احتمال داده اند كه درجاي خود حائز اهميت مي باشد؛



1ـ چون قبلا مرسوم بوده كه بعد از اتمام بقعه براي تاريخ آن اسمي را معين مي كرده اند، احتمال داده مي شودكه كلمه معصوم تاريخ بناي بقعه بوده و تدريجا نام مدفون در آن به سيد مصوم يعني بنام تاريخ بناي بقعه مشهور گشته باشد مثل مشهد امامزاده علي بن جعفر(ع) كه به درب بهشت معروف و مشهور شده است.



2ـ چون در كتاب تاريخ قديم قم ورود جمع كثيري از امامزادگان از نسل علي الأصغر و عمر الاشرف ابنا امام زين العابدين(ع) در اين شهر ثبت شده و محل دفنشان هم مورد اختلاف است، لذا احتمال قوي داده مي شود كه مدفون در اين بقعه يكي از سادات و از نسل حسن افطس بن علي الاصغر بن امام زين العابدين(ع) بوده باشد.



بهرحال بقعه مورد نظر بشكل مربع است كه برفراز آن گنبدي عرقچيني از خشت و آجر ديده مي شود و داخل بقعه هم فاقد آثار هنري و باستاني مي باشد كه احتياج به توصيف نخواهد بود.

پاورقي

(616)ـ تاريخ قم، ناصرالشريعه صفحه 129.



(617)ـ تربت پاكان جلد 2صفحه 103.