صفحه اصلی    


درباره مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)

تاسيس
بخش حديث
بخش رجال
بخش فقه
معاونت اطلاع رساني
گروههاى علمى
آثار منتشره
کتب و مقالات
سخنرانی ها
محصولات نرم افزاری









تاسيس

مؤسسه تحقيقاتى حضرت ولى عصر عليه السلام در سال 1370 (هجري شمسي) زير نظر حضرت آيت اللّه خزعلى با مسئوليت حجة الاسلام والمسلمين سيد محمد حسينى قزوينى در راستاى تحقيقات معارف اسلامى بويژه بخش فقه ، رجال وحديث تأسيس گرديد


آدرس :قم- ميدان شهدا - خيابان معلم - کوچه12 - پلاک29
تلفن:
 7735831 - 7735335 - 7735336 فاكس : 7747556

کروکي آدرس مؤسسه:


ابتداي صفحه









بخش حديث

در اين بخش كتب روايى شيعه و احاديث معصومين: به شرح ذيل كار شده است:
1 - تعيين معصومى كه روايت از او صادر شده چه آنكه نام آن معصوم بصورت صريح ذكر شده باشد و يا بصورت كنيه مانند: ابو الحسن، ابو جعفر، و يا بصورت كنايه مانند: الماضى، العالم، الرجل، و يا بصورت مضمر مانند عنه، سألته و كتبت اليه آمده باشد.
2 - تفكيك رواياتى كه از ائمه و انبياء و ملائكه (ع) نقل شده است.
3 - تفكيك روايات قدسى از غير قدسى.
4 - تفكيك احاديث و سيره.
5 -تفكيك احاديث مضمر، مرسل، مقطوع ، مرفوع و مجهول.
6 - تعيين آغاز و پايان حديث.
7 - تعيين احاديثى كه در جواب سؤال سائل آمده و به تنهايى مفهوم ندارند مانند: لابأس، نعم، لا و ... و ارتباط آنها به مورد سؤال. لازم به توضيح است كه كليّه موارد فوق در داخل كتاب با رمز ويژه مشخص گرديده است.

هدف نهايى:
هدف اصلى از اين كار به شرح ذيل مى‏باشد:
1 - تأليف كتاب "موسوعة اطراف الحديث" كه آغاز احاديث بصورت الفبائى خواهد آمد.
2 - تأليف موسوعه هر يك از معصومين (ع) با جمع آورى تمام احاديثى كه آن معصوم مستقلاً روايت فرموده و يا از معصوم قبل از خود نقل نموده و يا معصوم بعد، از او نقل نموده است. البته در اين قسمت تمام احاديث هر معصوم موضوع بندى شده و احاديث احكام ، تفسير ، اخلاق ، عقائد، تاريخ و ... از هم تفكيك خواهد شد.
3 - تأليف موسوعه انبياء عظام و ملائكه صلوات الله عليهم اجمعين.
4 - تأليف احاديث مقطوعه و مرفوعه كه نام معصومى كه آن را نقل نموده مشخص نشده.
5 - ارائه نرم افزارى تحت عنوان" موسوعة المعصومين" كه حاوى تمام احاديث معصومين (ع) با انواع جستجوهاى لفظى وموضوعى
 

ابتداي صفحه










بخش رجال

الف) هوية الراوى
در اين بخش براى هريك از رواتى كه در سند كتب اربعه و وسائل الشيعة و مستدرك الوسائل قرار گرفته پرونده اى تشكيل شده و به شرح ذيل تحقيقات انجام گرفته است:
الف: "هوية الراوى" كه شامل نام، كنيه، لقب، نسبت، محل اقامت، ولادت، وفات، طبقه و مذهب راوى مى‏باشد.
ب: "مترادفات الراوى" كه شامل تمام عناوينى است كه راوى مورد بحث با آن عناوين در سند روايات قرار گرفته است؛ چه بسا بعضى از روات با بيش از 20 عنوان مختلف در سند روايات و كتب رجالى قرار گرفته است.
ج: "مكانة الراوي" كه شامل خلاصه اقوال علماى رجال در باره اعتبار وعدم اعتبار راوى مورد بحث مى‏شود.
د: "صحبة الراوى" كه راوى مورد بحث، زمان كداميك از معصومين (ع) را درك كرده و از آن نقل روايت نموده است.
ه : "مصادر الترجمة" كه شامل آدرس و عناوين كتب رجالى و روايى است كه راوى مورد نظر در آنجا ذكر شده و ترجمه گرديده است. البته در موارد مورد نياز نسبت به ضبط كلمات و تصحيفاتى كه در نام وى به وقوع پيوسته، تحقيق لازم انجام گرفته است

ب ) تصحيفات
در اين قسمت، موضوع مورد بحث، تصحيفاتى است كه در كتب اربعه بوقوع پيوسته است.
ابتدا كليّه مطالبى را كه فقهاى بزرگ و اعاظم رضوان الله تعالى عليهم، مانند: صاحب معالم در منتقى الجمان و كاظمى در مشتركات و مجلسى در روضة المتقين و بروجردى در الموسوعة الرجاليّة و خوئى در معجم رجال الحديث آورده‏اند جمع آورى شده است.
و در ضمن تحقيق و يا با استفاده از كامپيوتر مواردى را كه از نظر مبارك آنان پوشيده مانده، ثبت شده است.
سپس در بعضى از موارد نسبت به فرمايشات آنان مطالبى افزوده شده و چه بسا نقد و بررسى هم انجام گرفته است.
و اين بخش، از اهميت ويژه اى برخوردار است و اثر سازنده در فتاوى فقهاء دارد زيرا تصحيف و تحريف در سند چه بسا موجب مى‏شود كه فقيه يك روايت را صحيح بداند و حال آنكه در واقع ضعيف است و يا بعكس.
بعنوان مثال: عبد الله بن سنان در سند حديث مقدار كرّ "ثلاثة أشبار فى ثلاثة أشبار" قرار گرفته كه تصحيف است و در واقع محمد بن سنان صحيح است كه باتوجه به اينكه عبد الله مورد وثوق و محمد ضعيف است. و از اين روايت، از زمان شيخ طوسى تا مقدس اردبيلى به صحيحه تعبير شده ولى پس از طرح اشكال توسط صاحب معالم در"منتقى الجمان" نظر فقهاء برگشته و از اين روايت به خبر و ضعيف تعبير شده است.
و يا مانند: روايت حسن بن محبوب از ابو حمزه ثمالى كه حدود 38 مورد در كتب اربعه وارد شده كه آيت الله العظمى بروجردى مى‏فرمايد: روايت حسن بن محبوب از ابوحمزه قطعاً مرسل است زيرا حسن بن محبوب سال 148 هجرى به دنيا آمده و ابوحمزه سال 150 هجرى از دنيا رفته است و نمى‏تواند بدون واسطه از وى نقل حديث كند.
حضرت آيت اللّه مؤمن هنگام بازديد از مؤسسه فرمودند: اگر اين بخش از تحقيقات وارد حوزه علميه شود تحول ايجاد مى‏كند <

ج ) ضبط اسماء الرواة
در اين قسمت ضبط و اعراب اسماء و القاب رواتى كه در سند روايات و يا در كتب رجالى قرار گرفته مانند"درّاج" آيا به فتح دال و يا به ضمّ دال است و يا "حريز" بفتح حاء است و يا بضمّ آن كه فهم اين، در تشخيص وتعيين روات مشترك، نقش فعّال دارد.
بعنوان مثال نام "اسيد" كه در سند روايات كتب اربعه و وسائل و مستدرك آمده، آيا"اَسيد" بخوانيم و يا"اُسيد"؟ كه با مراجعه به كتب ضبط مى‏بينيم ابن حجر در تبصير المنتبة 33 نفر از روات را ذكر مى‏كند كه نام خود و يا پدر آنان" اُسيد" بضمّ همزه است، و ابن ناصر الدين در توضيح المشتبه، نام 20 نفر را مى‏برد كه نام خود و يا پدر آنان "اَسيد" بفتح همزه است.
در اين بخش كوشش شده در آغاز آنچه در كتب رجالى شيعه مانند: رجال ابن داود و ايضاح الاشتباه علامه حلّى و توضيح الاشتباه" ساروى " و نضد الايضاح" علم الهدي " وتنقيح المقال" مامقانى " وضبط الاسماء" طريحى" و مانند آنها آمده استفاده شده و آنگاه در بعضى از موارد از كتب عامه مانند: "توضيح المشتبه" ابن ‏ناصرالدين، "الانساب""سمعانى" المؤتلف و المختلف" دارقطنى" والاكمال" ابن ماكولا و"تكملة الاكمال" ابن نقطه، و امثال آنها نيز مطالبى افزوده شده است.
و بعضى از بزرگان مانند: حضرات آيات خزعلى، آقاعزيز طباطبايى، شيخ محمد رضا جعفرى ملاحظه نموده اند

د) مشتركات
در اين قسمت اسامى رواتى كه بصورت مطلق در سند روايات قرار گرفته و مشترك ميان چند راوى است مانند: ابان واحمد و محمد مورد بحث قرار گرفته و با توجه به اساتيد و تلاميذ (راوى و مروى عنه) كه در اسانيد ساير روايات آمده، مشخص و معيّن مى‏گردد

ابتداي صفحه










 

بخش فقه

تحقيقات انجام گرفته در اين بخش شامل :

ابواب فقهى
فهرست كليه ابواب فقهى از طهارت تا ديات بصورت منظم از 80 دوره كتب فقهى شيعه و 150 دوره كتب فقهى اهل سنّت، شامل حنبلى ، حنفى، شافعى، مالكى، زيدى و ظاهرى، فهرست شده است.

رسائل فقهى
وفهرست كليّه رسائل فقهى موجود در كتابخانه هاى قم و بعضى از شهرستانها را كه مفيد بود استخراج شده.

شناسنامه كتب
در بخش براى هر يك از كتب فقهى مورد بحث، شناسنامه كاملى تهيه گرديده كه شامل: موضوع، مؤلف، شمول (جميع ابواب فقهى، اكثر ابواب فقهى يا بعضى از ابواب فقهى) عبارت (متن، شرح يا حاشيه) منهج (روائى، فتوائى يا استدلالى) تاريخ تأليف، تاريخ طبع، تعداد اجزاء و مجلدات، مواضع ترجمه و ذكر كتاب، و شروح و حواشى كتاب و ...

شناسنامه مؤلفين
در اين بخش براى هريك از مؤلّفان مورد بحث، شناسنامه اى تهيه شده كه شامل: اسم مشهور مؤلف، كنيه، لقب، مذهب، تاريخ ولادت، تاريخ وفات، محل دفن، و محل حيات، تأليفات، مشايخ، تلاميذ و مواضع ترجمه اوست

ابتداي صفحه










 

معاونت اطلاع رساني

واحد اطلاع رساني مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج) تير ماه 1376 با هدف ارائه خدمات تخصصي فناورى اطلاعات وارتباطات فعاليت خويش را آغاز کرد.
از فعاليت هاي اين واحد مي توان به طراحي و افتتاح سايت دربيستم جمادي الثاني سال 1424 هجري قمري به دو زبان عربي و فارسي اشاره کرد (البته لازم به ذکر است که اطلاعات اين سايت بصورت دايناميک دائما در حال تغيير و افزايش مي باشد)
از ديگر محصولات اين واحد مي تواند به فيلمبرداري و تبديل و تکثير سخنراني استاد حسيني قزويني و ارائه و پخش آن به صورت سي دي هاي چندرسانه اي و همچنين برنامه نويسي و طراحي پکيچ هاي نرم افزارهاي پاسخگو، پژوهش، کتابشناسي، چندرسانه ساز و ....اشاره نمود

ابتداي صفحه

















 

گروههاى علمى

 


1 - گروه حديث تعداد محققين: 5 نفر
2 - گروه رجال تعداد محققين: 8 نفر
3 - گروه نرم افزار تعداد متخصصين 5 نفر
 

ابتداي صفحه